Tekst: Ria Besseling
Beeld: Mud Jeans
Innovatieve recycletechniek moet jeans opschalen naar verder circulair
Mud Jeans wil een volledig gerecyclede spijkerbroek gaan ontwikkelen. De jeansfabrikant, al actief met hergebruik van gebruikte spijkerbroeken, wil mechanische en innovatieve chemische recycling combineren tot een nieuwe duurzame techniek. Het project moet aantonen of het technisch en economisch haalbaar is om jeans van post-consumer gerecycled katoen te produceren. Een inkijkje in keten en productie van het Recover Upcycled Textile System bij Ferre, Spaanse specialist in kledingrecycling.
De fabriek van Recover in Banyeres de Mariola bij Valencia, waar Mud Jeans haar ingezonden gebruikte spijkerbroeken naar toe brengt, is gespecialiseerd in recycling en innovaties in verduurzaming voor de kledingindustrie. De fabriek werkt met het Recover Upcycled Textile System voor wereldwijde kledingfabrikanten en retailers.
Bert van Son, oprichter en ceo van Mud Jeans, bij een stapel nieuwe gerecyclede spijkerkleding: “ Door de vezels te recyclen met de nieuwe combinatietechniek kunnen de jeans een hoger aandeel krijgen dan de 40 procent post-consumer gerecycled katoen. Dan wordt productie van 100 procent post-consumer gerecycled jeans mogelijk.” (beeld: Mud Jeans)
Mechanisch en chemisch recyclen
Het spijkergoed van Mud Jeans bevat momenteel 23 tot 40 procent post-consumer gerecycled katoen dat in de fabriek met mechanische recycling wordt teruggewerkt tot vezels.
Mechanisch recyclen heeft echter nadelen: het proces verkort de vezels na enige tijd en deze vezels moeten – om een krachtige stof te behouden – worden gemengd met biologisch katoen. Die nadelen zijn te voorkomen door chemisch te recyclen.
Het mechanisch recyclen van katoen is bovendien een zwaar machinaal proces. Oud spijkergoed wordt versneden en versnipperd en opgewold tot vezels. Deze lijken op biologisch of conventioneel katoen, het verschil is dat ze niet wit zijn maar grijsblauw.
Het chemisch recyclen van katoen lijkt op de productie van Tencel of Viscose uit houtpulp. Het oude katoen verandert met een zoutoplossing in een soort pulp. Van dit pulp wordt filament, draad, gemaakt dat in vezels wordt geknipt.
Bert van Son, oprichter en ceo van Mud Jeans: “Omdat die vezels enorm sterk zijn en na een tijd niet korter worden willen we chemisch gerecyclede vezels gaan gebruiken voor de jeansproductie.”
Door de vezels te recyclen met de nieuwe te ontwikkelen combinatietechniek kunnen de jeans een hoger aandeel krijgen dan de 40 procent post-consumer gerecycled katoen. Dat maakt productie van volledig post-consumer gerecyclede jeans mogelijk.
De mechanisch gerecyclede vezels komen deels van oud Mud spijkergoed en worden op dit moment met de Recover techniek geproduceerd. De chemisch gerecyclede SaXcell vezels komen van Saxion University. Deze vezels bestaan uit katoen textielafval en zijn volledig chemisch tot cellulose te recyclen. Saxion heeft veel kennis en ervaring met het chemisch recyclen van katoen omdat het instituut hier al jaren onderzoek naar doet.
“Met dit project willen we laten zien dat het technisch en economisch mogelijk is om spijkerbroeken te maken van volledig post-consumer gerecycled katoen”, zo verwacht Van Son. Om de innovatie uit te werken ontving Mud Jeans 1 miljoen euro investering van Doen Participaties en het Participatiefonds Duurzame Economie Noord-Holland.
Detail van het proces: het spinnen van de gerecyclede katoenen vezels gemengd met biologisch katoen tot garens bij Tejidos Royo in Valencia, de stoffenfabrikant van Mud Jeans. Deze garens worden vervolgens geweven tot nieuwe denimstof.
Denim worden vezels: het verwerken van de ingezamelde jeans bij Recover in Banyeres de Mariola bij Valencia. Deze fabriek van Ferre is gespecialiseerd in kledingrecycling en innovaties in verduurzaming voor de kledingindustrie. De onderneming werkt met het Recover Upcycled Textile System voor wereldwijde kledingfabrikanten en retailers.
Simpele jeans voor recyclen
Om efficiënt te recyclen houdt Mud Jeans de spijkerbroeken simpel. Van Son: “We gebruiken zo weinig mogelijk materialen en mengen materialen niet onnodig. En we gebruiken vier verschillende stoffen met twee verschillende composities. Zo bestaat de denimstof zonder stretch uit 40 procent post-consumer gerecycled katoen aangevuld met 60 procent biologisch katoen. De stretch denim stof bestaat dan weer uit 23 procent post-consumer gerecycled katoen, 75 procent biologisch katoen en 2 procent elastaan. De knopen en rivets zijn gemaakt van 100 procent roestvrij staal en dus ook recyclebaar. En we gebruiken geen leren labels op de jeans maar printen deze. De broek blijft daardoor monomateriaal en is bovendien veganistisch.”
De papieren labels en indigoverf voor het verven van het garen zijn cradle2cradle-gecertificeerd. Dit betekent dat materialen veilig zijn voor iedereen die ermee in aanraking komt, zowel in de productieketen als tijdens het gebruik en dat deze recyclebaar zijn. In de afgelopen drie jaar heeft het bedrijf 12.000 van deze oude jeans van storten of verbranden gered door ze te gebruiken voor de productie van nieuwe spijkerkleding.
Dit post-consumer gerecycled katoen voor nieuwe spijkerbroeken wordt geproduceerd bij het naburige Tejidos Royo in Valencia, de stoffenfabrikant van Mud Jeans. Daar worden de gerecyclede katoenen vezels gemengd met biologisch katoen, tot garens gesponnen, geverfd en geweven tot stoffen.
Vervolgens gaan de denimstoffen naar Yousstex International, de jeansfabrikant in Touza, Tunesië waar ze worden genaaid en gewassen. Het afgewerkte spijkergoed komt tot slot naar het magazijn in Nederland, van waaruit het opnieuw wordt verkocht of geleased.
Door relatief dicht bij huis te produceren vermijdt Mud Jeans het onnodig de wereld rondsturen van producten en kan het merk haar milieu-impact verkleinen. Mud Jeans is tevens gecertificeerd CO2-neutraal: het bedrijf compenseert de negatieve milieu-impact door te investeren in windmolenparken en het planten van bomen. De jeansformule wil de impact verder verkleinen door in de nabije toekomst samen te werken met pakketbezorger Fietskoeriers.
Hoeveel Mud Jeans met de nieuwe techniek qua milieubelasting verwacht te besparen is nog niet te zeggen. Dit zal het project uitwijzen. Het merk is een van de pioniers in circulaire jeans. Inmiddels hebben andere merken collecties van hergebruikte denimstof. Ze werken samen in de Alliance for Responsible Denim.
Logische stap
Het is een logische stap naar een volledig recyclebare jeans, volgens Mud Jeans-ceo Bert van Son. “Katoen is een van de hoofdingrediënten voor het maken van een jeans. Helaas is conventioneel katoen een grondstofintensief gewas dat enorm veel water, pesticiden en insecticiden gebruikt, met een immens negatieve milieu- en sociale impact als gevolg.”
Deze impact kan volgens hem worden beperkt met biologisch katoen. “Omdat hier geen pesticiden en insecticiden aan te pas komen is de impact op mens en milieu aanzienlijk minder. De impact van gerecycled katoen is volgens wetenschappelijk onderzoek nog kleiner dan die van conventioneel en biologisch katoen. Dit katoen moet namelijk niet meer groeien en heeft geen water, insecticiden of pesticiden nodig. Volgens ons is dit de meest duurzame vorm van katoen.”
Hergebruiken in gesloten systeem
“Mud Jeans wil motiveren om te recyclen, daarom bieden we klanten een korting aan als ze een oude jeans opsturen. We accepteren ook andere merken om te recyclen, zolang de jeans maar voor 96 procent van katoen is”, vertelt hij. “Wanneer we deze oude jeans ontvangen voeren we een kleine kwaliteitscontrole uit. Is de kwaliteit nog goed genoeg, dan krijgt de broek een tweede leven via het vintageprogramma en wordt de broek verkocht of geleased als vintage. Is de kwaliteit niet meer voldoende, dan wordt de jeans gerecycled.”
Mud Jeans is al enige jaren bezig met hergebruik van gebruikte spijkerbroeken. Klanten van de jeansformule kunnen een spijkerbroek leasen. Daardoor komen gebruikte jeans in een gesloten systeem weer terug voor recycling.
De klant die een jeans in de webshop van Mud bestelt, komt terecht in een duurzame keten. Is hij een nieuwe leaser, dan betaalt hij eerst een membership fee van € 29 en een maandhuur van € 7,50. Hij krijgt zijn bestelling verpakt in een Repack van duurzaam verpakkingsbedrijf Original Repack dat ervoor zorgt dat verpakkingen tot 15 keer kunnen worden hergebruikt. Consumenten sturen de verpakkingen via de brievenbus weer terug, een verzendmethode die de omloop van karton vermindert.
Woont de klant in Nederland, Belgie of Duitsland, dan kan hij het retourlabel gebruiken om gratis een oude jeans retour te sturen. Na een jaar stoppen de automatische betalingen en kan de klant kiezen: houdt hij de broek – zonder extra kosten – of start hij een nieuwe lease en stuurt hij de oude broek terug? Voor die tweede lease betaalt de klant dan € 5 maandelijks.
:
